MY KAGGEL - MY GEBED

Richard Forster skryf in sy boek, "Prayer" die volgende paragraaf:

"Let me describe my grateful center to you. I was seven years old, and my parents were trying to move to the West Coast. Our relative poverty, however, caught up with us, and we were forced to winter in the cabin of an uncle in the Rocky Mountains. The time was difficult for my parents, I am sure, but for me it was glory. . . .

My most vivid memory is of the fireplace. (I had never been around a fireplace before, all our heat heretofore having come from the coal furnace in our Nebraska home.) Every night I would pull out the bed that hid in the couch by day and climb under the heavy quilts, my head less than ten feet away from the crackling warmth. Night after night I would fall asleep, watching this strange yellow blaze that warmed us all. I was in my grateful center."

Terwyl ek die woorde hier oortik, sit ek by my eie kaggel wat brand. Dit is nie net met die druk van 'n knoppie dat hierdie vlamme gloei nie. Dit vra meer as genoeg energie van my om 'n kaggel "te bou". Waarskynlik die keuse om hier voor die kaggel te kom sit en nie sommer direk tv-kamer toe te stap nie. Dit beteken dat ek gemaklik moet wees met stilgeselskap ipv luidspreker-geselskap.

Dit beteken dat ek die vuur moet versorg. Los ek dit, brand die vuur uit. Ek kies bietjie antrasiet saam met die hardehout, want ek weet my vuur brand langer. Maar ek is meer as bewus van die feit dat hierdie hout en die swart kole deur veel meer hande gegaan het as net myne. Mense is by hierdie proses betrokke, selfs al ken ek hulle nie. Dit maak dat ek - die oomblik as ek hierdie natuur-en-mens-proses begryp - hierdie "gaste" in my huis wil verwelkom. Hulle wat sakkies hout langs die pad verkoop ... om vanaand self hul hande by my vuur warm te maak. Ek verwelkom jou in my huis! Ek verwelkom jou gesin in my huis ... al weet ek nie waar maak hulle hulself vanaand warm nie. Erens het mense petrol in die trokkie gegooi om die hout in die stad te kom aflewer. Ek verwelkom jou, petroljoggie, as gaste in my huis! Ek verwelkom jou gesin in my huis.

Ek swaai my deure wyd oop vir hulle wat soos gloeiende kole my hart warm hou en my lewe versorg. Sommige van hulle noem ek vriende. Familie. Geliefdes. Maar ek verwelkom ook hulle wat vir my bid, sonder dat ek hulle selfs goed ken. "Kom sit saam", roep ek, "julle verdien my kaggelaand ... dis vir julle ook gepak".

So sou ek met my kaggel wat brand meer as genoeg metafore kan uitdink wat vir my simbole word van - soos Forster dit noem - "my grateful center".

KAGGELSPIRITUALITEIT

Winter, in my eie lewe, is die tyd van stilword, na-dink, bestekopneem.  Dis die seisoen waar ek gekonfronteer word met ou gewoontes wat dalk afgelê moet word.  Dis om eerlik na myself te kyk en my broosheid ook te troetel.  Dis die seisoen waar ek rustig raak, stilte en afsondering vier; met nuwe oë na my eie wêreld se doodsheid wil kyk … sodat met die aanbreek van die lente ek weet  watter nuwe koers ek dalk wil inslaan.

Wintertyd is ook simbolies die tyd wat ‘n mens eerlik na die winterseisoen van jou geloofslewe kan kyk.  ‘n Gelowige wat erns maak met geloofsverdieping, en wat ‘n behoefte het om ‘n volwasse geloofslewe te versorg, weet ook dat in ‘n verhouding met God, net soos in ‘n verhouding met ander mense, daar dinge is wat ‘n mens eerlik moet erken.  Groei kom deur snoeiprosessie; deur belydenis; deur selfontdekking.  Groei kom ook deur pyn:  soms die pyn van teleurstelling, eensaamheid, hartseer van verlies.

Natuurlik is alles rakende wintermaande nie sleg nie.  Dis ook die tyd waar ‘n mens knus teenaan iemand wil lepellê.  Daarom is wintermaande juis die tyd wat ‘n mens die intieme saamdans doen, nie net ek met my Eerlike Self nie, maar ook met ander … en met God … wil omhels. 

Op geen manier kan ‘n wintergeloof ‘n uitsluitende geloof wees nie … al wil ons onsself afsonder voor ‘n kaggel .  Die pyn van die wêreld is ook my pyn.  Ek mag my nie isoleer daarvan nie.  Daarom moet die wintergeloof ons ook dwing om te kyk na die gevare van ‘n “private” spiritualiteit.  Dit daag ons uit om ‘n geloofslewe te koester waar dit nie net om myne of ons s’n gaan nie, maar om die “ander” deel van daardie ons te maak.

***************

Die volgende paar inskrywings hier by Formatio wil ek so bietjie saamdink oor ‘n “wintergeloof”:  hoe lyk ‘n gestroopte bestaan, waar jou lewe soos die kaal take teen die blou lug afgeëts is?  Hoe leef ‘n mens ‘n lewe sonder skanse voor God, soos wat die winterbome sonder die skanse van hul blare leef?  Hoe leef ek ‘n lewe waar daar ruimte vir onsekerheid is, soos ‘n ysige kouefront ‘n mens soms ook kan laat voel?  Dalk is dit die vrae waaroor jy saam met my wil dink…

  ***************

‘n Herinnering:  ons volgende Formatiobyeenkoms, is Maandagaand, 15 Julie, 19:00 – 21:00, in FGK se (opgewarmde) konferensielokaal.

DRAAI OOK NA BINNE...

DIE DOEL VAN HIERDIE NAWEEK is baie eenvoudig:  om - te midde van jou gewone, alledaagse, besige bestaan, omring deur klanke en mense - ongeag jou naweekprogram,  jou bewustelik op God se teenwoordigheid in te stel sodat elke aktiwiteit ‘n heilige reis saam met God word. 

OEFEN JOUSELF IN HÍÉR WEES.  Jy sal weet hoe maklik ‘n mens met ‘n aktiwiteit besig kan wees, terwyl jou aandag op ‘n ander plek is.  Heeltemal “afwesig in die oomblik”.  Hierdie naweek is ‘n inoefening om aanwesig te wees - elke oomblik. 

Dankbaarheid: Om die volle sirkel te vlieg

Ons sluit vandag ons Aprilmaand-nadenke oor 'n Lewe van Oorvloedige Dankbaarheid af.  Dankbaarheid beteken nie 'n sleutel tot "goedgaan nie".  Dit beteken bloot wat dit impliseer:  om hierdie oomblik, ongeag wat die oomblik aanbied, met 'n dankbaarheid te leef.  Tevrede dat dit nou die oomblik is vir wat in my lewe ook al aan die gang is. 

Dankbaarheid is die inoefening om met "'n oop hart" te kan leef.  Om nie my hart geslote te hou vir sekere situasies waarvan ek nie hou nie, of sekere emosies wat ek sou verkies om te vermy nie.  Dankbaarheid - of die lewe met 'n Oop Hart, impliseer dat ek toelaat dat wat die lewe my aanbied, vir my goed is ... juis omdat dit nie nou anders is nie.

Alle godsdienste is 'n "saak van die hart".  Dit is die raaksien van God wat ‘n raaksien van jou medemens stimuleer (en andersom).  Dit gebeur – soos die Profete leer – “wanneer die hardheid van die hart versag”.  David Steindl-Rast skryf:  “Elke keer as ons oor die hart praat, praat ons oor die hele mens.  Die hart dui die ‘ten diepste’ aan.  Die hart dui die kern van ons menswees aan.  Dit is in die ‘ten diepste’ waar ons leer om ‘openhartig’ te leef”.  

Wat sou dit vir jou om “open-hart-ig “ te leef?

Wat sou dit van jou vra om "met 'n oop hart" die lewe vandag te ontvang, presies soos wat die lewe vir jou aangebied is?

Terwyl ek oor David Steindl-Rast gesels, kyk gerus hier na 'n gesprek met hom oor openheid en dankbaarheid vir die oomblik waarin jy leef.  Dit is uit sy gesprek dat ek besef, "dankbaarheid is om die volle sirkel te vlieg"...

http://www.youtube.com/watch?v=zC0_1uVZaYM

WANNEER DIE OORROMPELING NIE GEKEER KAN WORD NIE

Die bekende digter Roger Housden haal in sy boek oor die gedigte van ou geloofsvaders en -moeders ( "For Lovers of God Everywhere") 'n gebed van Kerkvader Augustinus aan.  'n Gebed wat hy gebid het n.a.v. die kosbare tyd wat hy verloor het om homself nie dadelik deur God te laat oorrompel nie. 

"I CAME TO LOVE YOU TOO LATE"

I came to love you too late, Oh Beauty, so ancient and so new. 

Yes, I came to love you too late.

What did I know?

You were inside me, and I was out of my body and mind looking for you.

I drove like an ugly madman against the beautiful things and beings you made.

You were inside me, but I was not inside you...

You called to me, you cried to me; 

you broke the bowl of my deafness;

you uncovered my beams and threw them at me;

you rejected my blindness;

you blew a fragrant wind on my, and I sucked in my breath and wanted you;

I tasted you

and now I want you as I want food and water;

you touched me,

and I have been burning ever since to have your peace.

Oor die lewe van Augustinus was daar vele wenkbroue deur die eeue gelig:  'n man wat laat in sy lewe tot bekering gekom het; 'n man wat homself as 'n hedonis kon beskryf wat elke behoefte van sy impulse bevredig het; wat menige vroue bemin het; ook in sy vroee jeug 'n seun by een van die vroue gehad het.  Hieroor het sy ma Monica, ook as 'n heilige deur die kerk verklaar, 'n leeftyd lank gebid.  Denise Levertov skryf oor Augustinus se soeke na God en herinner haar lesers dat dit eintlik God is wat Augustinus reeds gevind het, lank voor Augustinus dit besef het (... of soos Pascal dit beskryf het:  "You would not seek Me if you did not already possess Me."

FOR THE ASKING (Denise Levertov)

Augustine said his soul was a house so cramped God could barely squeeze in.

Knock down the mean partitions, he prayed, so You may enter!

Raise the oppressive ceilings!

Augustine's soul didn't become a mansion large enough to welcome, along with God, the women he'd loved, except for his mother (though one, perhaps, his son's mother, did remain to inhabit a small dark room). God, therefore, would never have felt fully at home as his guest.

Nevertheless, it's clear desire fulfilled itself in the asking,

revealing prayer's dynamic action,

that scoops out channels like water on stone,

or bulds like layers of grainy sediment steadily forming sandstone. 

The walls, with each thought, each feeling, each word he set down, expanded, unnoticed;

the roof rose,

and a skylight opened.

DIEPER ... AL DIEPER! EERLIK ... AL EERLIKER! RUIM ... AL RUIMER!

Henry Nouwen skryf in 'n kosbare klein boekie ("Out of Solitude"), 

"Somewhere we know that without a lonely place our lives are in danger.

Somewhere we know that without silence words lose their meaning,

that without listening speaking no longer heals,

that without distance closeness cannot cure. 

Somewhere we know that without a lonely place our actions quickly become empty gestures"

Ons kan ons met die interessantste dinge besighou, sonder dat dit enige betekenis het.  Met hierdie woorde wil Henry Nouwen ons herinner dat 'n "reflekterende" lewe die lewe betekenisvol maak.  Ook glo nogal dat dit een van ons eienskappe is as "imago Deo" ... ons is "soos God" omdat ons kan nadink.  Ons leef nie maar sommer net.  Wat ons doen, weet ons het implikasies.  Daarom dat ons tyd maak vir "peins".  Soos Dawid in 'n Psalm skryf, "as ek snags in my bed u Woord oordink...". 

Hoe bedink ek my lewe, my gedrag, my betekenisvolle bydrae tot die samelewing, my aanddeel aan die herstel van 'n gebroke wereld, as ek nie doelgerig tyd maak om daaroor te dink nie?  Hoe bedink ek die inhoud van my gesprekke as ek nie ook soms die nadenker is van waaroor my geselse gaan nie? 

As dit my intense behoefte is om meer ruimte vir God in my lewe te maak, moet ek immers ook nadink oor waar die afwesigheid van God is?  As ek nie 'n oppervlakkige lewe wil leef nie, maar betekenisvoller, dan sal ek my leefstyl en my gewoontes moet bedink.  As ek eerliker voor God ("coram Dei") wil leef, moet ek ook bereid wees om die bedrieglikhede te ontmasker wat ek as waarheid aanhang. 

Die woestynvaders het geglo dat die mens wat kies om nouer saam met God te leef (of wat ons ook sou kon noem, 'n lewe met al meer ruimte vir God; 'n lewe eerlik geleef voor God, of bloot geloofsverdieping) net met drie goed te make het,

1)  waar jy ook al gaan, hou God in gedagte

2) waarmee jy jou ook al besig hou, hou God se riglyne in gedagte

3) waar jy ook al oor bly, bly daar en moenie te gou, te haastig, wil weggaan nie.

Jy kan dus meer ruimte vir God in jou lewe maak, deur meer bewustelik bewus te wees dat jou ganse lewe binne die teenwoordigheid van God geleef word; dat jou keuse hoe om te leef, volgens 'n riglyn van "Wees lief vir God; wees lief vir jou medemens; en wees lief vir jouself", en dat 'n lewe van geduldige afwagting, stille luister, 'n lewe wat nie oorvol gemaak word deur oppervlakkige sleur nie, 'n lewe van nadenke moontlik maak.

"In die geselskap van Stilte"

 As iemand ‘n handleiding oor jou lewe sou skryf, watter beginsels sou hulle as die belangrikste beskou as “raad” aan ander oor hoe om “Die Kuns van Leef” te bemeester?

Dalk sou ek dit veel eenvoudiger vir myself kon stel:  watter gewoontes oefen ek in om van ‘n “gewone lewe” ‘n “vervullende lewe” te maak?  Iets wat ek al oor en oor geleer het, is dat ‘n mense wat ‘n betekenisvolle leef, dit nie maar net aan toeval oorlaat nie.  Dit is waar:  my ingesteldheid teenoor die lewe bepaal hoe my lewe “word”.  Ek het nie noodwendig beheer oor die gebeure nie, maar hoe ek my daaglikse gedagtes en emosies, verantwoordelikheid en roeping nakom, bepaal hoe ek op die gebeure reageer.  En dit vorm die tipe mens wat ek ís. 

Die Regula van Benediktus sou eenvoudig opgesom kon word as Riglyne om die Lewenskuns in te oefen. 

• As dit nie reeds doen nie, begin met die gewoonte om elke dag ‘n gebed te bid.  Of dalk elke dag ‘n Psalm op te lees.  Jy kan selfs net een Psalm per week lees.  Hou dit so eenvoudig moontlik, maar so gereeld moontlik.  Jy sou met ‘n gewoonte kon begin om ‘n gebed op jou rekenaar se sleutelbord te plak, sodat jy elke oggend, voordat jy die rekenaar aanskakel, daardie gebed lees. 

• Vind ‘n geestelike vriend(in), ‘n spirituele begeleier of ‘n mentor … iemand vir wie jy respek het, sodat jy met daardie persoon kan gesels om seker te maak jy mislei jou nie oor jou lewe nie.  Iemand wat vir jou die “regte” tipe vrae vra.  (Daar is dalk selfs iemand in die Formatio-groep wat jy wil vra om jou een maal ‘n week te begelei…).

 • ‘n Gelowige kan selde ‘n verdiepte lewe leef sonder die teenwoordigheid van ander gelowiges se invloed in jou lewe.  Op watter manier sou jy gereelde kontak met mense kon hê (bv eenmaal ‘n maand saam ‘n eenvoudige aandete eet en saam mediteer).  Die gereelde ritme daarvan is belangriker as die spyskaart!  

• Vind vir jou plekke in jou dag (al is dit bloot om sonder jou motorradio aan te ry) waar jy kan stilword.  (Die petrolprys dwing my deesdae om stadiger te ry … maar ek maak dit ook ‘n doelbewuste keuse om “stadiger” te leef).  Soos ‘n Benediktus-wyse eenmaal geskryf het:  “Speed and noise are the two greatest obstacles to a contemplative life so eliminating as much of either of these as possible will definitely help you as you move toward a greater sense of being “alone with the Alone.”